İNGİLİZ KÜLTÜRÜ
İngiltere'ye geldiğinizde insanların alışık olduğunuzdan farklı davrandığını görünce şok yaşayabilirsiniz. Batı kültürü Asya'dakinden çok farklı gelebilir ancak şanslısınız ki İngiltere'deki öğreniminize hazırlanmak için yapabileceğiniz birçok şey var. Bu da kültür değişiminin yaratacağı etkiyi azaltabileceğiniz anlamına geliyor. Böylece İngiltere'deki zamanınızın tadını çıkarabilirsiniz.
Kültür şoku kesinlikle normaldir; bu yüzden İngiltere'ye giden tanıdıklarınızla konuşmalı ve sorularınızı onlara danışarak deneyimlerinden faydalanmalısınız.
AİLE KÜLTÜRÜ
Günümüzde Ingiliz aileleri çekirdek ve zayıf bağlarla bağlı bir özellik göstermektedir. Bunun sebebi olarak 18. ve 19. y.y. daki endüstri devrimi gösterilmektedir. Ancak Macfarlane (1978) bunu 13.y.y. başlarına bağlamaktadır. Ailede karı koca eşit özgürlük ve sorumluluklara sahiptirler. Çocuğun bireyselliğine saygı duyulur. Çocuk gelişimi Ingilterede bilişsel süreçler, yargılama, planlama, canlandırma, kontrol üzerine kurulur. Klein (1965) buna problem çözme demektedir. Bunun sonucu olarak bireyler düşünceyi problem çözme olarak görüyor. De Bono’da ABD deki bu yanlış görüşü belirtmektedir. Bu şekilde çocuk gruptan bağımsızlık, karmaşıklığa tolerans, gerçekle yüzleşme ile başarı ve performansa odaklanıyor. Ailede çocuk için ceza sistemi de yaygındır. Harçlık kesme, yasaklama, men etme bunlardan bazılarıdır.
Her ülkenin farklı gelenek ve görenekleri vardır. İngiltere'de buna dahildir. İngiltere'de her konuda olduğu gibi Gelenekler ve davranışlar sosyal sınıflara göre farklılık göstermektedir. Ancak çok fazla aristokrat bir ortamda değilseniz bu konuda endişelenmenize gerek yok. İngiltere'de en çok önem verilen davranış biçimleri ; nezaket, iyi hal ve tavırlar, başkalarını da düşünmektir. İngilizler genelde sosyal ilişkilerde fazla resmi değildirler. Bu yüzden de kendinizi çok fazla kasmanıza gerek yok. Çok cüretkar davranışlarda bulunmadıkça insanları şaşırtmayacaksınız. Ancak bazı ortamlarda tam tersine cüretkar insanlar daha fazla ilgi çeker. Ve hatta cüretkarlığınız sizin daha popüler bir kimse olmanıza bile yol açabilir. Ancak bunun için bulunduğunuz ortamı unutmamanız gerekiyor. Komşu evdeki teyzeye çay saatine gittiğinizde partideymiş gibi davranırsanız insanlar sizden pek hoşlanmayacaklardır. İşte aşağıda bir kaç İngiliz geleneği örneği vermeye çalıştık.
İngiltere'de alışveriş yaptığınızda kasaya veya birine para öderken mutlaka parayı kasiyerin eline verin. Türkiye'deki gibi parayı tezgaha bırakmak çok büyük saygısızlık olarak görülür.
İngiltere'de birisiyle tanıştırılırken tanıştıran kişinin sözü bitmeden asla söze karışmayın.
İş dünyasında ise bir kişiye sadece ön adı ile seslenmek oldukça kötü bir davranıştır. Doğru olan soyadlarının başına Bay, Bayan, Doktor, Profesör gibi unvanlarının eklenmesi ve bu şekilde hitap edilmeleridir. Bir Şövalye ile tanıştırıldığınızda kendisi size ünvanı, adı ve soyadı şeklinde takdim edilir; Sir John Ferguson gibi. Kendisine yazı veya konuşma yolu ile hitap ederken ise Sir Ferguson olarak hitap etmeniz gerekir, Sir John demek yanlıştır ve bunu kullanmayın. Eğer eşi ile tanıştırıldıysanız burada da bayanın adını hiç bir zaman kullanmayın, her zaman Lady Ferguson olarak hitap etmeniz gerekir.
Eğer evinizde parti veriyorsanız komşularınızı da davet etmek son derece nezaketli bir davranış olacaktır. Ancak elbette ki sizin yaş grubunuzdalarsa.
Eğer resmi bir davete katılacaksanız giyim konusuna dikkat etmelisiniz. Genelde resmi davetlerde davetiye de kıyafet belirtilmektedir
Evinizde çalışan işçilere servis yapmak gibi bir zorunluluğumuz yoktur. Genelde biz Türkler bitmez tükenmez misafirperverliğimizle badana boya yapanlara, evde tadilat yapanlara gün boyu çay börek tepsilerini taşır dururuz. İngiltere'de bu kadar çırpınmanıza gerek yoktur. Ancak çok yoruldukları zamanlarda bir fincan çay ve bisküvi yeterlidir.
İngiltere'de bahşiş bırakıp bırakmamak sizin kişisel tercihinize kalmıştır. Eğer size iyi bir şekilde hizmet verildiğini düşünüyorsanız elbette ki bahşiş bırakabilirsiniz. İngiltere'de restoranlarda garsonlara bahşiş bırakmak bir gelenektir. Tabi servis ücreti hesaba dahil edilmişse o zaman bırakmanız gerekmez.
İngiltere'de yemek kültürü deyince aklınıza önce dünya mutfağı gelmeli. Çeşitlilik anlamında diğer mutfaklara kıyasla daha dar sınırları olan İngiliz yemek kültürü, çok gelişkin sayılmaz. Bununla birlikte dünyaya etki yapmış çok güzel yemekleri de mevcuttur ve Londra’da sevebileceğiniz yemek bulamamanız imkansız.
Dünya mutfakları dışında fast food kültürü de oldukça yaygın olan İngiltere'de pizza, tavuk, hamburger ve sandwich dükkanlarından yüzlercesi ile karşılaşabilirsiniz. Açıkçası İngiltere'de herkese ve her keseye uygun restoran ve takeaway dükkanlar bulmak mümkündür.
Burada yaşayan insanlar bizdeki gibi yemek yapma kültürüne pek sahip değiller, genelde yemeklerini ya marketlerdeki hazır gıda reyonlarından ya da takeaway restoranlardan alırlar. Bu tabii ki hiç yemek yapmadıkları anlamına gelmez. Sadece bizdeki kadar uzun uzun yemek yapmaya önem vermezler.
Enternasyonal bir mutfak
İngiltere’ye gittiğinizde kendi mutfağına ait bol çeşitli yemeklerle karşılaşacağınızı umuyorsanız beklentiniz karşılanmayabilir. Ancak kozmopolit bir ülke olması sebebiyle Çin yemekleri, Japon, İtalyan, Fransız, Türk mutfakları ve daha birçok ülkeyi barındıran dünya mutfağının tüm zenginliğini sunabilmiştir. Özellikle Hint mutfağına geniş yer vermiş; bunun yanında Pakistan, Bangladeş, Lübnan, Meksika, Tayvan, Karayip, Yunan, İtalyan mutfaklarına da oldukça yer ayırmıştır.
DİN KÜLTÜRÜ
Ingilizler büyük bir yüzdeyle Hristiyanlardır ve bunların içindeki ağırlık Protestan ve Roma Katolikliği mezhepleridir. Ingilterede %25’lik bir bölüm herhangi bir mezhebe üye olmadığını düşünmektedir. Kadınlar, yaşlılar ve beklentinin tersine yüksek sosyal statü sahipleri daha dindardırlar. Weber Ingilizlerin 16.y.y.’da feodalizmden kapitalizme geçtiğini söyler. Bunun yanında Avrupadaki klan sistemini Hristiyanlığın bozmuş ve soyut, ailesel olmayan bireysel davranışı özendirdiğini belirtir. Ona göre Protestanlık önceki akrabalık sisteminin zincirlerine hücum etmiştir
GELENEK VE GÖRENEKLER
Her ülkenin farklı gelenek ve görenekleri vardır. İngiltere'de buna dahildir. İngiltere'de her konuda olduğu gibi Gelenekler ve davranışlar sosyal sınıflara göre farklılık göstermektedir. Ancak çok fazla aristokrat bir ortamda değilseniz bu konuda endişelenmenize gerek yok. İngiltere'de en çok önem verilen davranış biçimleri ; nezaket, iyi hal ve tavırlar, başkalarını da düşünmektir. İngilizler genelde sosyal ilişkilerde fazla resmi değildirler. Bu yüzden de kendinizi çok fazla kasmanıza gerek yok. Çok cüretkar davranışlarda bulunmadıkça insanları şaşırtmayacaksınız. Ancak bazı ortamlarda tam tersine cüretkar insanlar daha fazla ilgi çeker. Ve hatta cüretkarlığınız sizin daha popüler bir kimse olmanıza bile yol açabilir. Ancak bunun için bulunduğunuz ortamı unutmamanız gerekiyor. Komşu evdeki teyzeye çay saatine gittiğinizde partideymiş gibi davranırsanız insanlar sizden pek hoşlanmayacaklardır. İşte aşağıda bir kaç İngiliz geleneği örneği vermeye çalıştık.
İngiltere'de alışveriş yaptığınızda kasaya veya birine para öderken mutlaka parayı kasiyerin eline verin. Türkiye'deki gibi parayı tezgaha bırakmak çok büyük saygısızlık olarak görülür.
İngiltere'de birisiyle tanıştırılırken tanıştıran kişinin sözü bitmeden asla söze karışmayın.
İş dünyasında ise bir kişiye sadece ön adı ile seslenmek oldukça kötü bir davranıştır. Doğru olan soyadlarının başına Bay, Bayan, Doktor, Profesör gibi unvanlarının eklenmesi ve bu şekilde hitap edilmeleridir. Bir Şövalye ile tanıştırıldığınızda kendisi size ünvanı, adı ve soyadı şeklinde takdim edilir; Sir John Ferguson gibi. Kendisine yazı veya konuşma yolu ile hitap ederken ise Sir Ferguson olarak hitap etmeniz gerekir, Sir John demek yanlıştır ve bunu kullanmayın. Eğer eşi ile tanıştırıldıysanız burada da bayanın adını hiç bir zaman kullanmayın, her zaman Lady Ferguson olarak hitap etmeniz gerekir.
Eğer evinizde parti veriyorsanız komşularınızı da davet etmek son derece nezaketli bir davranış olacaktır. Ancak elbette ki sizin yaş grubunuzdalarsa.
Eğer resmi bir davete katılacaksanız giyim konusuna dikkat etmelisiniz. Genelde resmi davetlerde davetiye de kıyafet belirtilmektedir
Evinizde çalışan işçilere servis yapmak gibi bir zorunluluğumuz yoktur. Genelde biz Türkler bitmez tükenmez misafirperverliğimizle badana boya yapanlara, evde tadilat yapanlara gün boyu çay börek tepsilerini taşır dururuz. İngiltere'de bu kadar çırpınmanıza gerek yoktur. Ancak çok yoruldukları zamanlarda bir fincan çay ve bisküvi yeterlidir.
İngiltere'de bahşiş bırakıp bırakmamak sizin kişisel tercihinize kalmıştır. Eğer size iyi bir şekilde hizmet verildiğini düşünüyorsanız elbette ki bahşiş bırakabilirsiniz. İngiltere'de restoranlarda garsonlara bahşiş bırakmak bir gelenektir. Tabi servis ücreti hesaba dahil edilmişse o zaman bırakmanız gerekmez.
YEMEK KÜLTÜRÜ
İngiltere'de yemek kültürü deyince aklınıza önce dünya mutfağı gelmeli. Çeşitlilik anlamında diğer mutfaklara kıyasla daha dar sınırları olan İngiliz yemek kültürü, çok gelişkin sayılmaz. Bununla birlikte dünyaya etki yapmış çok güzel yemekleri de mevcuttur ve Londra’da sevebileceğiniz yemek bulamamanız imkansız.
Burada yaşayan insanlar bizdeki gibi yemek yapma kültürüne pek sahip değiller, genelde yemeklerini ya marketlerdeki hazır gıda reyonlarından ya da takeaway restoranlardan alırlar. Bu tabii ki hiç yemek yapmadıkları anlamına gelmez. Sadece bizdeki kadar uzun uzun yemek yapmaya önem vermezler.
Sabah kahvaltılarında genelde breakfast cereal (veya cereal) denilen tahıl ürünlerini tercih ederler. Almış olduğu cereal'in(tahılın) üstüne sütü döker ve yer. Bizde cereal deyince akla genelde corn flakes gelir ama İngiltere'de bu ürünlerin onlarca çeşidi vardır. Avrupa ülkelerinde süt üretiminin çok fazla olmasının en temel sebeplerinden birisi kahvaltılarında cereal ve sütü birlikte tüketmeleridir.
Enternasyonal bir mutfak
İngiltere’ye gittiğinizde kendi mutfağına ait bol çeşitli yemeklerle karşılaşacağınızı umuyorsanız beklentiniz karşılanmayabilir. Ancak kozmopolit bir ülke olması sebebiyle Çin yemekleri, Japon, İtalyan, Fransız, Türk mutfakları ve daha birçok ülkeyi barındıran dünya mutfağının tüm zenginliğini sunabilmiştir. Özellikle Hint mutfağına geniş yer vermiş; bunun yanında Pakistan, Bangladeş, Lübnan, Meksika, Tayvan, Karayip, Yunan, İtalyan mutfaklarına da oldukça yer ayırmıştır.